Uitfaseren fluorescentie-lampen: werk in uitvoering in Den Haag
Tekst: : Mark Bos
Door een besluit van de Europese Unie worden alle kwikhoudende lampen in 2023 uitgefaseerd. In opdracht van branchevereniging OVLNL ontwikkelde OVL-adviseur Ruben van Bochove een uitgebreide factsheet die gemeenten kan helpen deze uitdaging. In september 2023 riep Van Bochove tijdens een kenniscafé gemeenten op zo snel mogelijk een plan paraat te hebben om met deze nieuwe maatregelen om te gaan. Een jaar later vroegen we René Oomkes van de gemeente Den Haag hoe hij dit heeft opgepakt.
Heeft uw gemeente het uitfaseren al opgepakt en over welke omvang hebben we het? “In de gemeente Den Haag zijn we momenteel volop bezig met de uitrol van ledverlichting. De openbare verlichting is de grootste energieverbruiker van de stad en ook hier wordt volop ingezet op verduurzaming om het energieverbruik terug te dringen.
René Oomkes
In 2021 heeft het college besloten tot de versnelde uitrol van led-straatverlichting. Als aanvullende maatregel is in 2022 gestart met het versneld vervangen van conventionele lichtbronnen door led-lichtbronnen. Dit laatste houdt naast de energiebesparingsdoelstellingen ook verband met de uitfasering van fluorescentie lampen. In totaal gaat het om zo’n 20.000 armaturen die zijn voorzien van een fluorescentielamp.”
Op welke manier bent u hiermee aan de slag gegaan? Ruben van Bochove gaf in een factsheet enkele opties, heeft u daar gebruik van gemaakt? En zo ja, van welke en waarom? In Den Haag maken we gebruik van de opties die Ruben van Bochove beschrijft in zijn factsheet. We hadden in het kader van het besluit om versneld ledverlichting uit te rollen al een plan gemaakt om bestaande armaturen te gaan vervangen voor nieuwe exemplaren, voorzien van telemetrie. Het plan is gebaseerd op de areaaldata, waarbij de oudste armaturen als eerste worden vervangen. In de armaturen die bij dit plan horen, gaan we uiteraard niet meer investeren. Indien nodig worden deze armaturen nog wel een laatste keer geremplaceerd, zodat het licht blijft branden. Hiervoor zijn nog conventionele lampen besteld.”
“Met de armaturen die buiten dit plan vielen moesten we natuurlijk ook iets gaan doen. We hebben aan de hand van de verwachte restlevensduur van deze groep armaturen bepaald welke oplossing we gaan toepassen. Voor deze groep armaturen hadden we twee oplossingen bedacht: conventionele lampen één op één vervangen voor ledvarianten en het bestaande armatuur ombouwen door middel van een retrofit ledunit. Armaturen met een aluminium behuizing en een verwachte levensduur van meer dan tien jaar worden bij ons omgebouwd met een retrofit led unit. Armaturen die een kortere verwachte levensduur hebben dan tien jaar voorzien we van een ledlamp.
Waar loopt u tegenaan in dit proces? Zijn er bijvoorbeeld drempels die het eventueel vertragen?
In het begin van dit project (eind 2022) was er verwarring over de beschikbaarheid van FL ledlampen en in welke situaties deze konden worden toegepast. Conventionele FL-lampen kunnen bijvoorbeeld vaak op meerdere manieren worden geplaatst in een armatuur (zowel horizontaal als verticaal). Het was niet duidelijk of dit bij de ledvervangers ook het geval was. Ook waren op het moment van de planvorming nog niet alle FL-ledvarianten beschikbaar, wat zorgde voor een hoop verwarring en uitzoekwerk. De levertijden bleken daarnaast veel langer dan aanvankelijk was gecommuniceerd door leveranciers.
Wat zijn de eventuele (bijkomende) kansen die er liggen?
In de huidige tijden van stijgende energiekosten en toenemende ambities op het gebied
van duurzaamheid kan men met relatief beperkte middelen een forse verduurzamingsslag maken in het openbare verlichtingsareaal en daarmee de energierekening enigszins terugdringen. Van alle maatregelen die je als gemeente kan nemen is dit er één waarmee je snel kan scoren.
Waar staan jullie nu?
De opdrachten voor zowel het vervangen van de conventionele FL-Lampen voor ledvarianten en het ombouwen van armaturen door middel van retrofit led units liggen bij onze aannemers. De materialen zijn geleverd en het werk is in uitvoering. Naar verwachting worden de werkzaamheden aan het einde van dit jaar afgerond. De planning van het vervangen van complete armaturen in combinatie met telemetrie staat hier overigens los van.
