Samen op weg naar de afvalloze bouwplaats
Tijdens de aanleg van bouw- en infraprojecten zijn er nog steeds veel reststromen die als afval vrijkomen. Dit kan oplopen tot zo’n tien à vijftien procent van alle grondstoffen en producten voor het project. Met alle uitdagingen om de bouw en infra circulair te maken ligt hier dus nog steeds een grote opgave. MVO Nederland werkt samen met Milgro en zestien andere partijen aan het voorkomen, verminderen en opnieuw inzetten van grondstoffen die op de bouwplaats vaak nog vrijkomen als afval.
Waarom die afvalloze bouwplaats? “Die moet ervoor zorgen dat je enkel materialen overhoudt waar je iets mee kunt en die je niet hoeft te storten of te verbranden”, stelt David Thelen, sectormanager Gebouwde Omgeving bij MVO Nederland. Uit de presentatie die hij op de Dag van de Circulariteit verzorgt samen met Mikolaj Mika, circular economy officer bij Milgro, blijkt namelijk dat zo’n twintig procent van al het materiaal voor bouwwerk wordt gestort of verbrand.
Uitdagingen en behoeften
Verder zijn er sowieso genoeg uitdagingen binnen het daadwerkelijk creëren van die afvalloze bouwplaats. “Zo hebben we voor een deel van de reststromen die er nu zijn nog geen oplossing. Daarnaast is het lastig in te schatten wat het kost en wat het ons waard is. En bovendien wordt er nog te weinig samengewerkt”, vervolgt Thelen.
Verder hebben de samenwerkingspartijen die aangesloten zijn bij het project verschillende behoeften. “We moeten daarom bewuste keuzes maken in waar we beginnen”, duidt Thelen. “En hoe stimuleer je gedragsverandering, zowel in de keten als op de bouwplaats? Dat zijn vragen die er liggen.”
Ook is het van belang om bij het creëren van een afvalloze bouwplaats het afvalloze mee te nemen in tenders en aanbestedingen. “De mooie uitdaging die er vervolgens bij komt is het realiseren van de afvalloze bouwplaats binnen vijf jaar.”
Doelen
Vanuit het ideaalbeeld om uiteindelijk zoveel mogelijk circulair en duurzaam te opereren, werkt MVO Nederland samen met haar partners
aan zeven verschillende subdoelen. Thelen: “We houden in principe voor elk doel in de gaten of dit groeit. De laatste tijd zien we de groei wat afvlakken. De quick wins zijn er wel, nu moeten we echt aan de slag. Wat we vanuit MVO Nederland wel merken is dat de bedrijven best goed bezig zijn. Ze willen circulair en duurzaam opereren omdat het kan, omdat het mag en omdat ze vinden dat het moet. Met die kracht kun je heel veel bereiken.”
Een van de uitdagingen voor de afvalloze bouwplaats is om de juiste mensen aan tafel te krijgen. “Momenteel hebben we een stuk of zeventien partijen die zijn aangesloten bij het project, vanuit verschillende disciplines. Hoewel het in eerste instantie spannend was of we voldoende partijen bij elkaar zouden krijgen, merken we nu echt dat ze er zin in hebben.”
De projectgroep gaat een jaar met elkaar aan de slag. “In dat jaar willen we verschillende zaken bereiken. Als eerste stap willen we werken aan een blauwdruk: wat zijn de stappen die je met elkaar moet zetten en welke vragen moet je elkaar daarin stellen om tot die afvalloze bouwplaats te komen? We willen in de zomer van 2025 een plan hebben liggen voor wat je doet in elke bouwfase, een basis voor een volledige ketensamenwerking.”
Verbinding creëren
Mika gaat in op de rol van Milgro als een van de stakeholders in het project. “Milgro is een onafhankelijke verbinder tussen ‘ontdoeners’ en ontvangers van afvalstromen. We verbinden deze partijen via een digitaal platform. Ale orders om afvalstromen af te voeren, vinden plaats binnen ons platform. Dit levert veel data op waar we iets mee kunnen. Niet alleen data over ecologische en economische prestaties, maar ook trends. Wat we de laatste jaren bijvoorbeeld merken, is dat ook steeds meer hergebruikpartners aangesloten zijn.”
Inzicht generen
Het doel van Milgro is om inzicht te creëren in het proces rondom het gebruik van grondstoffen, reststromen en afval. “Dit doen we met ons ‘grip op afval-model”, legt Mika uit. “Op bouwplaatsen komen verschillende afvalstromen vrij, je maakt gebruik van verschillende partners. Elke bouwplaats doet dit op zijn eigen manier. Als we al die orders via ons platform afroepen, komen die digitaal aan bij de partij waar je mee samenwerkt. De data die wij weer binnenkrijgen, zoals gewichten en facturen, ontsluiten wij met een dashboard. Dat verrijken we vervolgens met onze eigen informatie, zoals ecologische presentaties en LCA-berekeningen. Die ontsloten data geeft je sturingsinformatie om te zien waar de kansen en bedreigingen liggen in het afvalmanagement. Dit stelt ons uiteindelijk dus in staat om verspilling en afval in kaart te brengen.”
Afval ontstaat door een keuze ergens in de keten, en elke afvalstroom verdient een plan, zo luidt een van de conclusies van MVO en Milgro in het project afvalloze bouwplaats. “Het is essentieel om vanuit inzicht te werken want alleen dán kun je een duidelijke oplossing vinden voor de uitdaging die er ligt, de afvalloze bouwplaats”, besluit Mika.