Tineke Groenewegen
Wonen in een gezonde leefomgeving heeft de toekomst
Yvonne van Mierlo
Senioren en ontwikkelpartner Blauwhoed zijn er klaar voor: wonen in levensloopbestendige leefomgevingen waarbij de bewoners naar elkaar omzien. Zo beschrijven Yvonne van Mierlo en Tineke Groenewegen van Blauwhoed de toekomst in een gesprek met ZorgSaamWonen.
Op basis van haar Senior Smart Living Concept heeft Blauwhoed in co-creatie met bewoners al diverse woonconcepten voor senioren ontwikkeld, zoals Park Entree in Schiedam en Casa Vita in Pijnacker. Op dit moment wordt er gewerkt aan Ambachts Lint in Hendrik Ido Ambacht. “De vraag naar seniorenwoningen is enorm. En de urgentie is groot, zowel voor senioren zelf als voor de doorstroming”, signaleren beiden. Yvonne: “We ontwikkelen voor senioren nieuwe concepten waarbij we leefomgevingen realiseren waar meer verbinding is tussen mensen. Door onder andere gezamenlijke voorzieningen te ontwikkelen, creëren we een community. Maar ook door gedragsgericht te ontwikkelen, zodat bijvoorbeeld ontmoeting wordt gestimuleerd en mensen in beweging blijven.”
Tevreden bewoners
Door goede samenwerkingen komen er diverse projecten van de grond. De grootste drijfveer daarbij is de tevredenheid van de bewoners in de reeds gerealiseerde projecten. “Daar doe je het voor”, zegt Tineke.
De woonprojecten van Blauwhoed zijn allemaal anders. Zo is er in Amsterdam-Noord een woontoren met woningen voor ouderen met een migratieachtergrond. In Pijnacker levert Blauwhoed binnenkort Casa Vita op, een complex met 67 koopwoningen en 33 huurwoningen. Hier is een gemeenschappelijke huiskamer en een gemeenschappelijke tuin en kas.
Het is in de meeste woonprojecten die zij realiseren de bedoeling dat bewoners meer doen dan alleen wonen en dus ook een actieve bijdrage leveren aan de community, vervolgt Tineke. “De bewoners bepalen zelf hoe die community eruit komt te zien. En de bewoners die er komen wonen, weten dat ze hun talenten mogen inzetten. Dat vraagt om goede toewijzing (matching) door de corporatie en makelaars.”
'Gedragsgericht ontwikkelen, zodat ontmoeting wordt gestimuleerd en mensen in beweging blijven'
Tevreden bewoners
Bij Casa Vita vormen de bewoners -(jong en oud(er)- straks een gemeenschap. Het bijzondere bij dit project is dat de lokale welzijnsorganisatie Blauwhoed heeft benaderd met de vraag of zij een rol kunnen spelen bij de inrichting van de gemeenschappelijke huiskamer.
Tineke licht dit nader toe: “Zij zijn de huiskamercommissie gaan begeleiden. En ondersteunen de toekomstige bewoners bij de programmering en het opstellen van een reglement. Een deel van de tijd is de huiskamer alleen voor bewoners bestemd en op andere momenten zijn ook buurtbewoners welkom.” Dankzij subsidie van de landelijke overheid (de stimuleringsregeling ontmoetingsruimten) en de provincie (subsidieregeling woonvormen) is deze collectieve huiskamer tot stand gekomen. “En alles wederom in co-creatie”, zegt Yvonne.
'Bewoners weten dat ze hun talenten mogen inzetten'
Gedragsgericht ontwerpen
Naast co-creatie zijn duurzaamheid en goede architectuur belangrijke elementen bij de woonprojecten, zegt Yvonne: ”Zo dragen onze gebouwen bij aan geluk en gezondheid van de bewoners. We ontwerpen gedragsgericht, we nodigen mensen uit om te bewegen, mee te doen en te genieten van een groene, gezonde leefomgeving.
We betrekken bewoners bij alles wat we doen, want er heersen nog zoveel vooroordelen. Ouderen willen echt geen tuttigheid.” En als er gebouwd wordt waar senioren behoefte aan hebben, willen zij best verhuizen, is de ervaring van Blauwhoed. “Het is dus niet zo dat senioren honkvast zijn”, zegt Tineke. ”Ze verhuizen als er een aantrekkelijk alternatief is. En die doorstroming is nodig.”
Beter en sneller
“Het kan allemaal nog veel beter en sneller”, benadrukt Yvonne. “We willen daarom graag andere partijen stimuleren om het mogelijk te maken dat we samen daadwerkelijk, meer en sneller, passende, nieuwe woonomgevingen realiseren.
Er wordt veel over gesproken, maar de praktijk is te weerbarstig. Er is nog meer daadkracht nodig.” De noodzakelijke betrokkenheid van meerdere domeinen en afdelingen bij gemeenten vormt bijvoorbeeld een obstakel. Yvonne: “De vraag naar seniorenwoningen is enorm, de urgentie is groot, maar de verschillende domeinen hebben verschillende doelstellingen.
Het creëren van passende leefomgevingen is echter domeinoverstijgend. Wonen, zorg, welzijn, vastgoed en financiën moeten bij elkaar komen. En die domeinen hebben een verschillende dynamiek. Dus de echte wil en motivatie om een nieuwe leefomgeving voor ervaren bewoners (senioren) te realiseren en ambassadeur ervoor te willen zijn, is een absolute randvoorwaarde. Ook als dat de gemeente mogelijk iets minder oplevert. Daarnaast worden veel eisen opgestapeld waardoor het steeds moelijker wordt om de projecten te realiseren.”
Moed
Desondanks hebben Tineke en Yvonne goede ervaringen met de samenwerking bij de projecten en gaan ze enthousiast en vol goede moed verder. En met succes. Er komen diverse projecten van de grond.
“Wij gaan enthousiast en vol overtuigingskracht verder. Iedere keer op zoek naar échte motivatie en échte partnerships om woonomgevingen voor senioren te creëren waar ze gezond(er), langer kunnen leven. Naast meer daadkracht, is er ook moed nodig (‘eerst geloven dan zien’). Samenwerken over de domeinen en schotten heen is nu en in de toekomst noodzakelijk. Wij komen daarom graag in gesprek met iedere partij die hieraan kan bijdragen en zo doorstroming in Nederland wil stimuleren zodat er betaalbare huizen vrij komen voor andere doelgroepen”, aldus Tineke.
Lustrum
Yvonne tot slot over het lustrum van ZorgSaamWonen: “We zijn vanaf het begin bij het platform aangesloten omdat het de verbinding legt tussen de verschillende domeinen. ZorgSaamWonen laat tevens zien wat er wél kan. Die goede voorbeelden kunnen op andere plekken gebruikt worden. Die verbindingen en voorbeelden hebben we nodig om de urgente opgave te realiseren.”