Griffioen, de ontmoetingsplek van Nijmegen Oud-West
De ZorgSaamWonen Award 2023 staat in de kast te pronken in het eetcafé van Griffioen. Begin oktober ontving Griffioen de publieksprijs tijdens het seminar ‘Ik zie je buiten; uitnodigende plekken die leiden tot ontmoeting’. Tijd voor ons om een kop thee te gaan drinken met twee van de initiatiefnemers van het concept Griffoen, Inge van de Sande van ZZG zorggroep en Netwerk Nonna, en Daniel Jackson van BUUR. We ontmoeten elkaar uiteraard in Griffioen, de ontmoetingsplek waar iedereen die in Nijmegen Oud-West woont, kan genieten van lekker eten, sporten en samen zijn.
Inge: “Het winnen van de Award was voor ons, initiatiefnemers, vrijwilligers én (wijk)bewoners, een mooie opsteker. Een bevestiging van de positieve beweging die we met elkaar in deze wijk aan het creëren zijn”. Dat ze trots zijn op de Award blijkt ook uit de kleine attenties die de buurtverbinder van Griffioen persoonlijk bij wijkbewoners langsbrengt. Een klein zakje gevuld met bloembolletjes en voorzien van een bedankkaartje én uitnodiging om een kijkje te komen nemen in Griffioen. Inge: “De attentie is direct ook een kans om met mensen persoonlijk in gesprek te gaan. Over de wijk, over de mensen in de wijk en over hoe we met elkaar deze wijk vitaler, mooier en fijn voor iedereen kunnen maken.”
Krachten bundelen
Inge en Daniel benadrukken dat het samendoen een hele belangrijke motor is achter het concept Griffioen. Samen als initiatiefnemers en samen met bewoners. Inge: “Nijmegen West is een uitdagende volkswijk waar veel bewoners wonen met een lage sociaaleconomische status. Als zorgorganisatie zitten wij met onze locatie, expertise en bewoners met en zonder zorgvraag of begeleidingsvraag midden in deze wijk. Onze visie en missie is om duurzaam bij te dragen aan de gezondheid van mensen zodat zij een goede kwaliteit van leven ervaren. Tot een aantal jaar geleden waren wij als locatie alleen naar binnen gericht. Onze gemeenschappelijke ruimte, die nu ook eetcafé is, was bedoeld voor de bewoners van Griffioen. Sinds 2021 staat onze deur open voor alle wijkbewoners. Want ook voor hen kunnen wij, ZZG zorggroep, BUUR, Sterker Sociaal Werk, Riverland Healthcentre, Pluryn en partners in de wijk van betekenis zijn. En andersom kunnen de wijkbewoners van betekenis zijn voor onze bewoners, bezoekers en onze professionals.”
Kloppend hart
Aan het openzetten van de deur ging een verkenning vooraf, aangejaagd door ZZG zorggroep. Kern van de verkenning: samen met sociaal maatschappelijk betrokken organisaties anders denken, werken vanuit de bedoeling en gewoon doen! Inge: “We zijn gaan kijken wat de wijk nodig heeft, wat de wijk in zich heeft en we zijn vanuit de wijk blijven kijken en denken. Met daarbij de vraag ‘wat kunnen we met elkaar én met de plek Griffioen betekenen voor de gemeenschapsversterking in Nijmegen Oud-West’.
Resultaat van de verkenning is een samenwerking tussen een vijftal coalitiepartners, te weten BUUR, Riverland Healthcentre, Sterker sociaal werk, zorgorganisatie Pluryn en ZZG zorggroep, op het vlak van bewegen en sport, horeca, welzijn, zorg, dagbesteding, logeren, wonen en begeleiding. Met Griffioen als centrale ontmoetingsplek van de wijk en kloppend hart van de samenwerking. Daniel: “Met BUUR willen we bouwen aan meer verbondenheid in de buurt. BUUR West, het sociaal eetcafé in Griffioen, is onze tweede wijkplaats. Een plek waar we stimuleren dat iedereen kan meedoen en met een beetje extra aandacht voor mensen die dat nodig hebben. Maar ook een kruispunt waar bewoners, de vijf coalitiepartners, welzijnsorganisatie Bindkracht 10, woningcorporatie Talis, de gemeente en eventuele andere initiatieven samenkomen om buurtprojecten op te zetten. Dit alles vanuit de behoefte van de wijkbewoners, met één centraal informatiepunt.”
“Zonder Griffioen was het een stuk moeilijker”
Ervaring had Daniel sinds 2016 al opgedaan met BUUR in de wijk Brakkenstein in Nijmegen, een plek in beheer van de wijk, bedacht en gerealiseerd voor en door de wijk. Daniel: “In Brakkenstein zit ons sociaal eetcafé in een seniorencomplex waar ouderen met een minimale zorgvraag wonen. Samen met bewoners en vrijwilligers bouwen we daar aan meer verbondenheid in de buurt, tussen jong en oud. Het was daar al een uitdaging om iets wijkgerichts te organiseren wat leuk en uitnodigend is. Hier in Griffioen wonen bewoners zelfstandig, maar met een zwaardere zorg- of begeleidingsvraag. Het mixen van deze groep bewoners met de mensen uit deze wijk is nog een uitdaging. Dit zal tijd kosten, maar we zijn als samenwerkingspartners steeds op zoek naar de juiste stappen om hierin verder te komen.”
Beleving centraal
Iedere organisatie neemt deel aan een team dat dagdagelijks werkzaam is in Griffioen. Dit team werkt domeinoverstijgend en ontschot in het rooster. Inge: “Een bezoeker komt vaak om mee te doen in Griffioen. Als initiatiefnemers zorgen wij aan de voorkant gezamenlijk voor die beleving, maar ook dat de activiteit aan de achterkant in het juiste organisatiebakje valt. We hebben de vrijheid van onze bestuurders gekregen om echt in de praktijk te ontschotten en te doen wat voor de wijk en (wijk)bewoners nodig is. Met lef, innovatie gedreven en vanuit de bedoeling. En buiten de gebaande paden treden en tegendruk durven geven wanneer nodig.” Per partner in de samenwerking is bekeken wat elke organisatie kan bijdragen aan het concept en wat nodig is aan middelen en menskracht. Dit alles vanuit gelijkwaardigheid en met oog voor de belangen van elke partner. ZZG zorggroep neemt nu nog een eventueel financieel risico voor haar rekening zodat de ontwikkeling van het concept niet belemmerd wordt. Bijvoorbeeld de huur van de ruimtes die nodig zijn voor de activiteiten. Dit is op de langere termijn geen optie. Daniel: “Griffioen bedient alle bewoners van deze wijk. We zijn als inlooplocatie een voorliggende voorziening. Maar leunen nu te veel op zorggeld en de subsidie voor innovatie. Een gesprek met de gemeente en zorgkantoor over structurele financiering ligt dan voor de hand.”
ZZG zorggroep is lid van het Netwerk Nonna. Het Netwerk Nonna is een samenwerking van 14 organisaties in de ouderenzorg in de regio Nijmegen. Zij onderzoeken, experimenteren, innoveren en ontdekken de toekomst van samenleven, wonen en zorg. Met financiering van het zorgkantoor zoekt het netwerk innovaties op in de ouderenzorg. Binnen het thema ‘goed wonen’ zijn zodoende zes proeftuinen benoemd die al in meer of mindere mate innovatief bezig waren, waarvan Griffioen er een is.
Griffioen was er al voordat Nonna medio 2022 in het leven werd geroepen, maar kan nu met financiering en extra kennis zichzelf de komende twee jaar versneld verder doorontwikkelen.
Proeftuinen worden door de Hogeschool Arnhem-Nijmegen (HAN) middels actieonderzoek een aantal jaar gevolgd op het thema community care. Een mooie kans om de innovaties, geleerde lessen, ervaringen binnen Griffioen op te halen en te delen met andere (zorg)organisaties. Inge: “Fase één van de in totaal vier uit het onderzoek heeft Griffioen inmiddels bijna geheel doorlopen. Onder leiding van de HAN hebben formele en informele wijkkenners, wijkbewoners die iets voor de wijk willen betekenen en de mooie verbindingen groter willen maken, in beeld gebracht welke behoefte, kansen en initiatieven er in de wijk zijn. Maar ook waar een bepaalde kwetsbaarheid in de wijk zit. Dit alles wordt gebundeld in een startfoto. Met deze data in de hand en de ervaringen van onze eigen buurtverbinder gaan we verder helpen bouwen aan de gemeenschap.”
De beweging die met Griffioen wordt gemaakt is niet meer te stoppen. Zoals de partners het zelf aangeven: “Wij zijn het gewoon aan het doen, dit is onomkeerbaar”. Het winnen van de ZorgSaamWonen Award heeft voor nog meer bekendheid en aandacht gezorgd. Veel organisaties van buiten Nijmegen weten hun weg te vinden naar Griffioen voor inspiratie. Het gedachtegoed wordt steeds verder verspreid. Inge: “Het is een erkenning dat we goede dingen aan het doen zijn en een cadeautje voor de bewoners, professionals en vrijwilligers.” Daniel vult aan: “Er is ook met trots en blijdschap gereageerd op het winnen van de Award. En dat doet ons goed!”
Wil je graag een kijkje nemen bij Griffioen? Dat kan op donderdag 18 januari tijdens de excursie. Lees meer of meld je nu alvast aan.